Lực Bất Tòng Tâm

 

Nguồn gốc câu thành ngữ (tiengtrunganhduong.com)

Câu thành ngữ này có một điển tích điển cổ, một câu chuyện từ thời Đông Hán. Có một người tên Ban Siêu sống vào thời Đông Hán. Minh Đế phái Ban Siêu dẫn vài chục quân lính đi Tây vực dẹp loạn. Ban Siêu đã nhiều lần lập công, chiến công hiển hách. Ông sống ở Tây vực 27 năm, lúc mới đến vẫn còn là một thanh niên trai tráng, đến giờ thì đã tuổi cao sức yếu. Vốn là một người già lại bệnh tật khắp người Ban Siêu chỉ muốn về quê hương. Ông viết một bức thư bày tỏ ý muốn của mình rồi nhờ con trai đem trình lên vua Lưu Triệu. Tuy nhiên bức thư lại không đến tay của nhà vua.

Thấy vậy con gái ông liền viết một bức thư khác dâng lên vua nói rõ ý của cha. Trong bức thư có viết là Ban Siêu này đã hơn 60 tuổi rồi cũng là người lớn tuổi nhất trong số tất cả những người đến Tây vực. Tóc đã bạc, mắt đã mờ chân đã yếu, tay cũng không còn linh hoạt như trước. Nhỡ Tây vực xảy ra bạo loạn thì Ban Siêu khó mà có thể trở về quê để thỏa nỗi nhớ quê nhà của mình. Nhà vua khi đọc được bức thư thì hạ chỉ đưa Ban Siêu về nước. Nhưng chỉ về đến Lạc Dương chưa đầy 1 tháng thì bệnh ông trở nặng và qua đời. Dù rất muốn về đến quê nhà nhưng sức lực không cho phép ông không hoàn thành được ước nguyện của mình. 

Từ câu chuyện đó mà ngày nay người ta vẫn dùng thành ngữ “lực bất tòng tâm” so sánh với sự bất lực khi không làm được việc theo ý mình vì sức lực và khả năng không đủ. 

Lực bất tòng tâm:  

Mathio 26:41   ⁴¹ Hãy thức canh và cầu nguyện, kẻo các ngươi sa vào chước cám dỗ; tâm thần thì muốn lắm, mà xác thịt thì yếu đuối.   

    Matthew 26:41  Watch and pray, lest you enter into temptation. The spirit indeed is willing, but the flesh is weak.” New King James Version

Mac 14:38   ³⁸ Hãy tỉnh thức và cầu nguyện, để các ngươi khỏi sa vào chước cám dỗ; tâm thần thì muốn lắm, mà xác thịt thì yếu đuối.

    New King James Version (Mark 14:38)

Watch and pray, lest you enter into temptation. The spirit indeed is willing, but the flesh is weak.”

要警醒祷告，免得陷入试探。你们心灵虽然愿意，肉体却是软弱的。”

Thực bất tri kỳ vị

 Thực bất tri kỳ vị.

Nhiều người hiểu lầm đây là câu khen người (quân tử ăn không cần ngon), thực ra đây là câu chê: người mà tâm không chính thì ăn cũng không biết mùi vi.  Câu này trích từ chương Tu Thân, chương thứ 7 của sách Đại Học.

http://www.cohanvan.com/nho-dhao/Tu-thu/dhai-hoc (tác giả Lỗ Bình Sơn).

所謂修身在正其心者：身有所忿懥, 則不得其正; 有所恐懼, 則不得其正; 有所好樂, 則不得其正; 有所憂患, 則不得其正。

Sở vị tu thân tại chính kì tâm giả：thân hữu sở phẫn chí, tắc bất đắc kì chính; hữu sở khủng cụ, tắc bất đắc kì chính; hữu sở hiếu lạc, tắc bất đắc kì chính; hữu sở ưu hoạn, tắc bất đắc kì chính.

Nói rằng sửa mình (tu thân) trước hết chính là làm cho lòng mình ngay thẳng (chính kì tâm). Nếu như mình có điều giận dữ,  thì lòng sẽ không ngay thẳng,  nếu như có điều sợ hãi,  thì lòng sẽ không ngay thẳng;  nếu như có điều ham muốn thì lòng sẽ không ngay thẳng;  nếu như có điều ưa thích,  thì lòng sẽ không ngay thẳng;  nếu như có điều lo lắng,  thì lòng sẽ không ngay thẳng.

 

 

心不在焉, 視而不見, 聽而不聞, 食而不知其味。此謂修身在正其心。

Tâm bất tại yên, thị nhi bất kiến, thính nhi bất văn, thực nhi bất tri kỳ vị. Thử vị tu thân tại chính kì tâm.

Nếu tâm trí không để vào đó,  thì dẫu nhìn mà chẳng thấy,  dẫu để tai mà chẳng nghe,  dẫu ăn mà chẳng biết mùi vị. Như vậy nên gọi là sửa mình cốt ở chỗ làm cho lòng (cái tâm) mình ngay thẳng.

 

Nếu tâm trí không để vào đó,  thì dẫu nhìn mà chẳng thấy,  dẫu để tai mà chẳng nghe,  dẫu ăn mà chẳng biết mùi vị. Như vậy nên gọi là sửa mình cốt ở chỗ làm cho lòng (cái tâm) mình ngay thẳng.

Câu dịch nghĩa theo https://tiengtrunganhduong.com/sach-tu-thu-dai-hoc.htm#ch%C6%B0%C6%A1ng%208

 

1. Nếu muốn tu dưỡng phẩm cách đạo đức, trước hết phải giữ cho lòng mình ngay thẳng. Đạo lý ở chỗ nào?

Nếu như mình tức giận, thì lòng mình không thể giữ ngay thẳng được.

Nếu như mình lo sợ, thì lòng mình không thể giữ ngay thẳng được.

Nếu như mình quá vui vẻ, thích thú, thì lòng mình không thể giữ ngay thẳng được.

Nếu như mình lo lắng, buồn phiền, thì lòng mình không thể giữ ngay thẳng được.

 

2. Một khi lòng mình chẳng được ngay thẳng thì có nhìn cũng không thấy, có nghe cũng không hay, có ăn gì cũng không biết mùi vị.

Đạo lý tu dưỡng phẩm đức trước hết cần phải giữ lòng mình ngay thẳng là như vậy.

Kính Lão Đắc Thọ

 

敬老得寿

Thọ (shòu):  壽 (phồn) 寿 (giản)

Tục ngữ VN: yêu trẻ, trẻ tới nhà; kính già, già để tuổi cho. 

Kinh Thánh:  

Kính Chúa đắc thọ.  Sách Châm Ngôn 10:27a "Sự kính sợ Đức Giê-hô-va gia thêm ngày tháng." 

Proverb 10:27a "The fear of the Lord prolongs days". 

Bản dịch TK Công giáo: Châm Ngôn 10:27a "Ai kính sợ Đức Chúa sẽ được trường thọ".

Dục Tốc Bất Đạt

 

Dục tốc (tắc) bất đạt

đạt 達  (达)

Phân tích chữ Đạt (phồn thể): Thổ + Dương + Sước

Muốn nhanh thành hỏng (việc)

Đi đâu mà vội mà vàng, 

mà vấp phải đá, 

mà quàng phải dây.

- Haste Makes Waste

KT:

Châm Ngôn 19:2b Kẻ nào vội bước bị vấp phạm

Ch Ngôn 18:13 Trả lời trước khi nghe.  Ấy là sự điên dại và hổ thẹn cho ai làm như vậy.

Ch Ngôn 29:20 Con có thấy kẻ hấp tấp trong lời nói mình chăng? Một kẻ ngu muội còn có sự trông cậy hơn hắn. 

An Cư Lạc Nghiệp

 

"Lạc nghiệp" theo phồn thể:

樂業

"live in peace and work happily"

Truyền Đạo (TL), chương 8

¹⁵ Ta bèn khen sự vui mừng, bởi vì dưới mặt trời chẳng có điều gì tốt cho loài người hơn là ăn, uống, và vui sướng; vì ấy là điều còn lại cho mình về công lao trọn trong các ngày của đời mình, mà Đức Chúa Trời ban cho mình dưới mặt trời.

Sách Giảng Viên (CG), ch 8

¹⁵ Tôi bèn ca ngợi sự vui vẻ sung sướng : dưới ánh mặt trời, chẳng có gì tốt cho con người hơn là ăn, là uống và vui vẻ thoải mái. Đó là những thú vui gắn liền với công lao khó nhọc trong chuỗi ngày Thiên Chúa ban cho con người được sống dưới ánh mặt trời.

New King James Version, Ecclesiastes 8:15

So I commended enjoyment, because a man has nothing better under the sun than to eat, drink, and be merry; for this will remain with him in his labor all the days of his life which God gives him under the sun.

Vạn sự như ý

 

Vạn: có 2 cách viết: phồn thể và giản thể:

萬 , 万 
Phân tích:  Vạn [thảo + ngu (điền + nhựu)

Con dân Chúa quan niệm:  Vạn sự như ý Chúa

Matthew 6:10b "Ý Cha được nên, ở đất như trời"

Your will be done on earth as it is in heaven.

Bản dịch TK Công giáo:

Ý Cha thể hiện dưới đất cũng như trên trời.

TK Hoa ngữ:

愿你的旨意行在地上，如同行在天上: nguyện nhĩ đích chỉ ý hành tại địa thượng, như đồng hành tại thiên thượng. 

Những câu hỏi về Tuần Lễ Thánh

 

     Những câu hỏi về Tuần Lễ Thánh

1.       Tiệc thánh Chúa Giê-su dự cùng 12 sứ đồ có trùng với ngày lễ Vượt qua và lễ ăn bánh không men không?

Đáp:   Đối chiếu với lịch Do Thái, ngày 14 tháng Nisan (nhằm ngày thứ Sáu), là ngày chuẩn bị lễ Vượt-qua (Erev Pesach), trùng với biến cố Good Friday, là ngày Chúa Giê-su thọ hình. Vì vậy, Tiệc Cuối Cùng (the Last Supper) xảy ra ngày trước đó (13 Nisan), nhằm ngày thứ Năm. Vậy, Chúa Giê-su chết trước lễ Passover bắt đầu từ 15 Nisan và kéo dài tới 21 Nisan cho người Do Thái trong xứ (tới 22 Nisan cho người Do thái lưu vong).  Vậy, không nên gọi Ngày Lễ Vượt qua mà nên gọi Mùa Lễ Vượt qua vì Lễ này kéo dài 7 ngày cho người Do Thái quốc nội, 8 ngày cho người lưu vong.

 

2.       Chúa chết trước ngày Sa-bát năm đó phải không?

Đáp:  Chúa tắt hơi lúc 3 giờ chiều (giờ thứ chín) ngày thứ Sáu 14 Nisan, còn ngày Sa-bát là 15 Nisan, bắt đầu từ 6 giờ chiều ngày thứ Sáu theo dương lịch.

 

3.       Ngày Chúa phục sinh có liên quan gì đến Lễ dâng bó lúa (Omer) hay Shavuoth, hay Lễ Các Tuần?

Đáp:   Chúa phục sinh vào ngày thứ hai của Lễ Vượt qua, nhằm ngày OMER-1, tức ngày đầu tiên của loạt 49 ngày dân Do Thái phải đếm từng ngày (từ chiều hôm trước vì ngày Do Thái bắt đầu từ 6 giờ chiều), OMER-2, OMER-3….đến OMER-49 vào ngày 5 tháng Sivan, ngày này nhằm ngày Sa-bát.  Vậy là sau khi trải qua 49 ngày hay 7 tuần lễ,  họ mừng lễ Shavuoth tưng bừng. 

Lễ này có 3 ý nghĩa: kỷ niệm ngày Đức Giê-hô-va ban cho 10 điều răn tại núi Si-nai; nhớ lại giao ước Đức Chúa Trời hứa ban ơn phước cho dân sự nếu dân sự cứ trung tín với Chúa; mừng thu hoạch mùa màng (harvest festival).

Ngày lễ Shavuoth lại trùng với lễ Pentecost (lễ Ngũ Tuần, Ngũ Thập, 50 ngày sau khi Chúa Giê-su phục sinh, 10 ngày sau khi Chúa thăng thiên) khi Đức Thánh Linh giáng xuống các môn đồ như lưỡi lửa ghi trong CV 2.

Châu Sa

Mẹ Hiền

            Mẹ Hiền

Hôm nay ngày Lễ Mẹ để tưởng nhớ tới công ơn mẹ hiền.  Lớp Trường Chúa Nhật của ban Gia Đình Trẻ dành thì giờ nói về công ơn mẹ hiền.  Mọi người được thảo luận tự do.   

Chị M. phát biểu:  “Tôi đồng ý với ông Lý Quang Diệu, cố thủ tướng Singapore, kêu gọi chính phủ đặc biệt giáo dục các bé gái thật kỹ lưỡng vì các em sẽ là những người mẹ trong tương lai.  Những người mẹ được trang bị kiến thức sâu rộng sẽ dễ dạy dỗ con mình trở thành những người hữu ích cho gia đình, cộng đồng, đất nước.

Anh P. tiếp lời:  Khi bàn về các bản dịch Kinh Thánh, thì có người thích bản Truyền Thống 1925 vì lời văn trang trọng, có người thích bản Hiệu Đính truyền thống 2011 vì những từ ngữ khó hiểu của bản truyền thống được thay thế, có người thích bản Diễn Ý của Mục sư Lê Hoàng Phu, có người thích bản dịch của ông Phạm Quang Tâm, có người chọn bản của Mục sư Trần Đào, hay bản Mục sư Đặng Ngọc Báu, bản Mục sư Lý Công Thuận v.v.. Nhưng riêng tôi thì tôi thích bản dịch của má tôi.”  Thấy mọi người trố mắt ngạc nhiên, anh P. kể: “Lúc tôi còn nhỏ, mỗi đêm, má tôi kể truyện tích Thánh Kinh cho tôi nghe, vừa giúp tôi có giấc mộng đẹp khi ngủ mà vừa hướng dẫn đời sống của tôi cho hợp nếp sống đạo.   Khi đối nhân xử thế, mẹ tôi thực hành y như những điều mẹ giảng dạy, nên đối với tôi, đời sống của mẹ là bản phiên dịch tuyệt vời của Kinh Thánh.”

Chị K, đề nghị mọi người tìm 7 đặc tính của người mẹ để điền vào chữ H.I.E.N.M.A.U.

Sau một hồi, mọi người đồng ý 7 mỹ đức tạo thành một  bức tranh tuyệt mỹ của người HIỀN MẪU:

H:  Hy sinh

I :  Yêu Thương

E:  Êm ấm

N:  Nuôi dưỡng

M:  Mong mỏi

A:  An ủi, an toàn

U:  Un đúc (= hun đúc)

Người mẹ nào cũng yêu thương con cái, nhưng tính nổi bật của mẹ là hy sinh, hay quên hạnh phúc của mình khi nghĩ tới lợi ích của con.  Lòng mẹ luôn là chỗ dựa êm ấm, êm đềm khi con nghĩ đến.

Mẹ nuôi dưỡng con cái không những thể chất mà còn tinh thần.  Bà mẹ trong Chúa còn nuôi dưỡng tâm linh cho con.  Mẹ mong mỏi con cái mình được nên người.  Khi con bị cuộc đời bạc đãi thì mẹ là nơi an ủi cho con vững lòng.  Nhà mẹ sẽ là nơi ẩn náu an toàn cho mỗi đứa con bị bầm giập, hay lúc “mang đầu máu” trở về.  Dù hoàn cảnh bi đát thế nào, mẹ luôn un đúc cho con một tinh thần, một nghị lực, một niềm tin.

Chị L. trưởng lớp, trước khi cầu nguyện kết thúc, nói: “Chúng ta đều có bà mẹ tuyệt vời phải không, nhưng Kinh Thánh có nêu một điều làm chúng ta suy gẫm trong Ê-sai 49:15  “Người mẹ có thể nào quên cho con mình bú, hoặc không thương đến con ruột của mình chăng? Dù người mẹ quên con mình, Ta vẫn không bao giờ quên con.”

 Chúng ta biết chắc một điều là Thiên Chúa luôn quan phòng đến chúng ta, con cái yêu dấu của Ngài mọi lúc, mọi nơi.

Châu Sa ký thuật

8 vị vua (tương đối) tốt của Giu-đa

 8 vị vua (tương đối) tốt của Giu-đa

Lịch sử các vua xứ Do Thái bắt đầu năm 1050 BC khi vua Sau-lơ lên ngôi, đến năm 939 BC đất nước chia đôi, miền Bắc chấm dứt năm 722 BC khi bị A-si-ri đanh phá, bắt lưu đày;  miền Nam bị Ba-by-lôn chiếm và bắt lưu đày năm 586 BC. 
Kể từ khi chia đôi, miền Bắc có 19 vua, toàn là hôn quân;
miền Nam có 20 vua, có được 8 vua tốt.

8 vua tốt ở miền Nam (Giu-đa) là: Asa, Giô-sa-phát, Giô-ách, A-ma-xia, A-xa-ria (Ô-xia), Giô-tham, Ê-xê-chia, Giô-si-a.
Xem sách Các Vua I và II, tìm thân thế, cuộc đời 8 vua tốt kể trên.

1/ Vua A-Sa (1Các Vua 15:9-24).

-Năm 911 BC, lên ngôi
-Người cai trị 41 năm tại Giê-ru-sa-Lem.
-Đánh nhau với Vua Ba-ê-Sa (Y-sơ-ra-ên) trọn đời (15:16).
-Người làm điều thiện trước mặt Đức Giê-Hô-Va, như Đa-Vít, tổ phụ Người đã làm, phá bỏ các nơi cao (2 Sử 14:3)
-Người cất chức Thái hậu khỏi Ma-a-Ca, bà nội mình, bởi vì bà có dựng tượng Át-tạt-tê.

-Tin cậy vào Bên-ha-đát, vua A-ram (Syria), để chống vua Ba-ê-Sa (Y-sơ-ra-ên), mà không trông cậy DCT, còn bỏ tù tiên tri Ha-na-ni.
-Khi người đã già rồi, thì bị đau chân.

Tiền kiết, hậu hung.

2/ Vua Giô-sa-phát (1Cac Vua 22:41-51).

-Là con trai của A-Sa.
-Giô-sa-phát, 35 tuổi làm Vua , cai trị 25 năm tại Giê-ru-sa-lem .
-Làm điều thiện trước mặt Đức Giê-Hô-Va.

-vua cầu nguyện, ngợi khen DCT trước khi thấy kết quả. Thiên sứ khiến 3 đạo quân: Am-môn, Mô-áp, Sê-i-rơ đánh lộn nhau.
-Giữ hoà hảo với Vua Ysơraên, vua A-háp, rồi vua A-cha-xia (Chúa không vui)

-Cùng vua A-háp đi đánh Sy-ri, tiên tri Mi-chê nói lời bất lợi, nên bị tù.  A-háp gạt GSP mặc triều phục, còn mình thì giả dạng thường dân. Rốt cuộc, A-háp bị trúng tên, rồi chết.

-GSP cùng Giô-ram, con A-háp, cùng vua Ê-đôm tiến đánh Mô-áp. Tiên tri Ê-li-sê nói Mô-áp sẽ thất bại.

-Kết thông gia với kẻ ác: A-háp và Gia-sê-ben. (Giô-ram & A-tha-lia)
-Đóng đoàn tàu đi chở vàng,nhưng không đi đến nơi được (22:49).

3/Vua Giô-Ách (2 Các Vua 12:1-21).

-Năm 835 BC, người cai trị tại Giê ru sa lem (40 năm).
-Người làm điều thiện trước mặt ĐGHV, không bỏ các nơi cao
-Sửa lại đền thờ Giê ru sa lem.

-Rương Giô-ách
-Nộp nhiều vàng cho Ha-xa-ên, Vua Sy-ri, để tránh chiến tranh.
-Bị tôi tớ dấy loạn nghịch giết tại Mi-lô

4/ Vua A-ma-xia (2 Các Vua 14:1-22).
-Là con trai Giô-Ách .
-25 tuổi lên ngôi (năm 796). Cai trị 29 năm tại Giê ru sa Lem.
-Làm điều thiện trước mặt Đức Giê-hô-Va, nhưng không dỡ nơi cao
-Vừa khi Nước người vững chắc, bèn xử những tôi tớ đã giết Vua cha (Giô-ách).
-Ông giết 10.000 quân Ê-Đôm, tại trũng Muối.
-Vì lòng kiêu ngạo, khêu chiến cùng Giô-Ách,Vua Ysơraen.  Amaxia bị Giô-ách bắt.  Amaxia còn sống 15 năm sau Giô-ách,  Amaxia trốn khỏi Gierusalem, bị giết tại Laki

5/ Vua A-sa-ria  (Ô-Xia) (2 Các Vua 15:7). (2Sử ký 26)
-Là con trai A-ma-Xia.
-Năm 16 tuổi lên làm Vua. (790 BC)

-Cai trị 22 năm tại Giê ru sa Lem.

-Làm điều thiện trước mặt Đức Giê Hô Va, nhưng không dỡ các nơi cao đi, để dân sự dâng hương (15:4).

-thắng trận nhiều lần

-làm máy bắn tên, bắn đá

-Kiêu ngạo, dành phần dâng hương, bị phạt phung trên trán

-Bị bệnh phung cho đến ngày người chết.

6/ Vua Giô-Tham (2Các Vua 15:32-38).

-Là con trai Ô-Xia.
-25 tuổi lên ngôi, cai trị 16 năm tại Giê ru sa Lem.
-Làm điều thiện trước mặt Đức Giê Hô Va.
-Dầu vậy, Người không dỡ các nơi cao, dân sự cứ đi dâng hương,cúng tế .

*7/ Vua Ê-xia-chia (2 Các Vua 18-20).
-là con trai A-Cha.
-Năm 701BC, vua 25 tuổi lên ngôi, cai trị 29 năm tại Giê ru sa lem.
-Là Vua tốt nhất trong những Vua Giu-Đa: phá các nơi cao.
18:5-7. “Ê-xê-chia nhờ-cậy nơi Giê-hô-va; nên trong các vua sau người, hoặc trong những vua trước người, chẳng có một ai giống như người.
Người tríu-mến Đức Giê-hô-va, không xây-bỏ Ngài, song gìn-giữ các điều-răn mà Đức Giê-hô-va đã truyền cho Môi-se.
Đức Giê-hô-va ở cùng người; hễ người đi làm sự gì, đều được thành-tựu. Người dấy nghịch với vua A-si-ri, không phục vua ấy nữa.”
-Lời cầu nguyện của ông, xin Chúa giải cứu Thành Giê ru sa lem.(19:15-19) khi quân A-si-ri (San-chê-ríp) bao vây thành. Vua xé rách áo mình, mặc áo bao, cầu nguyện.  Đêm đó, 1 thiên sứ giết 185000 quân Asiri. Chúa giải cứu ông cùng thành Giê ru sa lem khỏi Vua A-si-ri.
-Ông bị bệnh. Chúa chữa bằng bánh trái vả, đắp trên mụt ung.  Dấu hiệu: bóng lui 10 độ.

Vua khoe kho tàng cho Ba-by-lôn -à kho tàng sẽ bị mất hết.
Chúa cho sống thêm 15 năm nữa, sanh “quí tử” Manase

8/ Vua Giô-si-a (2CVua 22-23:1-30).

-Năm 640 bc, Ông lên ngôi lúc 8 tuổi.
-Cai trị 31 năm tại Giê ru sa lem.
-Làm điều thiện trước mặt Đức Giê-Hô-Va.
-Tu bổ lại đền thờ.
-Tìm được quyển Luật-Pháp (thầy Hinh-kia)
-Vua nghe kinh, bèn ăn năn, cầu xin Chúa, cho mình cùng dân sự sống theo ý Chúa. (22:11-13).
-Chúa phán qua nữ tiên tri Hun-Đa, là vợ Sa-Lum, người giữ áo lễ.(22:15-18).
-Ông phá hủy sự thờ hình tượng. (23:1-3),  
-Truyền lệnh cho dân sự giữ lễ Vượt-Qua. (23:21-23).
-Trong thời Pha-ra-Ôn Nê-Cô, Vua Ê-díp-Tô, giúp Vua A-si-ri đánh Babylon, tại bờ sông Ơ-phơ-Rát. Ông giả dạng thường dân để ngăn chặn Nê-cô, nhưng bị tên bắn trúng và chết.